De patiënt en 21 procent BTW

Tot 1 januari 2013 waren BIG-geregistreerde acupuncturisten vrijgesteld van het betalen van omzetbelasting (BTW), net als de reguliere zorgverleners. De leden van de NAAV en de NVA hebben allemaal een BIG-registratie. De leden van de Zhong hebben die niet. Zij moesten dus altijd al BTW berekenen aan hun patiënten.

Als directeur van de Stichting Artrose Zorg maak ik mij zorgen over het effect van de BTW-heffing op de portemonnee van patiënten die voor acupunctuur kiezen. Veel mensen met artrose hebben baat bij acupunctuur om de pijn te verlichten en langer mobiel te blijven. Maar door de BTW-heffing is acupunctuur sinds 1 januari 2013 voor veel patiënten 21 procent duurder geworden. Daarnaast blijft het eigen risico in de zorg omhoog gaan. Eigenlijk wordt alles duurder, terwijl de inkomsten nauwelijks meestijgen.
Als mensen een goed inkomen hebben, is dat niet zo’n probleem, al blijft het vervelend. De mensen om wie ik mij zorgen maak, zijn de mensen met een klein inkomen. Veel ouderen hebben nog steeds alleen maar AOW, en het zijn ouderen die het vaakst artrose hebben in een vergevorderd, pijnlijk stadium.
We zien regelmatig noodkreten van huisartsen op TV en in de kranten. Ze vertellen dat hun patiënten wel op het spreekuur komen, omdat ze geen rekening krijgen voor het bezoeken van de huisarts. Maar als de huisarts een recept uitschrijft, gaan de armlastigen onder zijn patiënten daarmee niet naar de apotheek, omdat ze de medicijnen zelf moeten betalen tot ze de grens van hun eigen risico bereikt hebben. En dat geld hebben ze niet.

Wordt acupunctuur te duur door de BTW?
Mensen in de hierboven geschetste situatie komen natuurlijk niet eens aan acupunctuur toe, wat een kwalijke zaak is, want velen van hen zouden er ongetwijfeld baat bij hebben. Door deze BTW-maatregel is acupunctuur echter voor nog meer mensen onbereikbaar geworden. De acupunctuurbehandelingen worden alleen vergoed als men de juiste aanvullende verzekering heeft afgesloten, en dan nog slechts gedeeltelijk. Dat betekent in feite dat acupunctuur alleen nog maar een optie is voor mensen die het zich kunnen veroorloven. En die BTW-heffing maakt de barrière alleen maar hoger.
Ook ik heb op 6 november 2012 meegedemonstreerd bij de Eerste en Tweede Kamer; ik ben mee naar binnen geweest om de kruiwagen met petities aan te bieden aan kamerleden van de VVD, PvdA, CDA, 50+ en D66.
Alle moeite van de NPVA-leden heeft helaas niets uitgehaald, en per 1 januari 2013 is de BTW-heffing gewoon ingegaan. Daar worstelen heel veel patiënten nu al twee jaar mee, en niet alleen de mensen die voor acupunctuur kiezen. De BTW-heffing geldt voor alle vormen van aanvullende zorg.

Arts-acupuncturist naar de rechter
Veel acupuncturisten hebben het er niet bij laten zitten en hebben bezwaar gemaakt bij de belastingdienst tegen het feit dat ze BTW moesten betalen over acupunctuurbehandelingen van hun patiënten. Toine Korthout, een arts-acupuncturist die lid is van de NAAV, is de eerste wiens zaak voor de rechter is gekomen.
Op 16 september 2014 .heeft de rechtbank Zeeland-West-Brabant in Breda een uitspraak gedaan in het geschil tussen dokter Korthout en de belastingdienst.
De meervoudige kamer, bestaande uit drie rechters, heeft dokter Korthout in het gelijk gesteld.
In de uitspraak wordt ingegaan op het feit dat niet wettelijk is geregeld wat de opleiding tot arts precies inhoudt. De universiteiten hebben legd in een Raamplan Artsenopleiding 2009, maar verder zijn ze vrij om hun programma ieder voor zich vast te stellen.
De rechtbank merkte op dat dit Raamplan de universiteiten de ruimte geeft om een eigen invulling en verdieping van onderwerpen te kiezen, zodat zij zich op een eigen wijze kunnen profileren. Sommige universiteiten geven colleges over acupunctuur en andere aanvullende therapieën. De rechtbank zegt dat de door de NAAV erkende acupunctuuropleidingen daarom in het verlengde liggen van de opleiding tot arts en onmiskenbaar een verdieping vormen van de tijdens de opleiding tot arts verworven kennis over acupunctuur.
Dokter Korthout heeft tijdens zijn studie medicijnen geen colleges acupunctuur gevolgd, maar andere artsen hebben dat wel kunnen doen. Zijn vervolgopleiding voor acupunctuur moet dokter Korthout minstens op hetzelfde niveau hebben gebracht als die andere artsen, en daarom zou het beginsel van neutraliteit geschonden worden als andere artsen van BTW vrijgesteld werden omdat zij tijdens hun studie in acupunctuur onderwezen zijn, en dokter Korthout met zijn uitgebreidere acupunctuuropleiding niet werd vrijgesteld. De rechtbank haalt in haar beslissing het Hof van Justitie van de EU aan door te benadrukken dat de nationale wetgever op grond van de jurisprudentie van het Hof niet de vrijheid heeft een BIG-geregistreerde arts – en dokter Kort-hout heeft een BIG-registratie – van de vrijstelling van BTW uit te sluiten, aangezien een acupunctuurbehandeling in het verlengde ligt van zijn artsenopleiding.

Tot slot
Desgevraagd heeft de rechtbank laten weten dat er beroep is ingesteld tegen de uitspraak, naar we aannemen door de belastingdienst. Het is dus mogelijk dat de uitspraak van de rechtbank in de toekomst vernietigd zal worden door een hoger rechtscollege.
Laten we hopen voor de acupunctuurpatiënten in Nederland dat dit niet zal gebeuren. Het zou immers veel beter zijn als de BTW voor alle acupuncturisten, ook voor degenen die lid zijn van de NVA en de Zhong, werd afgeschaft, en acupunctuur bovendien in de basisverzekering werd opgenomen.
De NPVA doet al jaren haar best om duidelijk te maken dat het breed toegankelijk maken van acupunctuur de zorgkosten zou doen dalen, en niet doen stijgen. Ik kan het hier alleen maar mee eens zijn.