Column: Zoete liefde
Een regenachtige avond in maart, 1988. Ik rijd als armlastig student in mijn vierdehands autootje door de stad naar Amstelveenzuid, op weg naar m’n vriendinnetje. Alhoewel ik van gas geven houd, tuf ik met een bescheiden vaartje over de Amstelveense weg, een lange voorrangsweg die Amsterdam met Amstelveen verbindt. Op een brede kruising gebeurt het: een lelijke eend op wielen komt van links en snijdt mij de weg af. Ik wijk uit, maar we botsen, schieten schuin over de kruising, rakelings langs een lantaarnpaal, en komen met een flinke knal tot stilstand tegen een muur.
Kennismaking
Airbags waren in die tijd geen onderdeel van de standaarduitrusting, autogordels en hoofdsteunen gelukkig wel. Mijn knie klapt tegen het dashboard en de gordel zorgt voor wat blauwe plekken, maar ik kan rustig uit de auto stappen. Als ik me omdraai zie ik twee auto’s die total loss zijn. Door de klap is menig buurtbewoner die lekker onderuit naar het 8-uur journaal zat te kijken, opgeschrokken en voor het raam gaan staan. Zo ook een aardige dame en heer die mij een droog onderkomen en een glaasje water aanbieden, in afwachting van de blauwe zwaailichten. Met de aanrijder is het niet best gesteld. Gekneusde ribben en een hersenschudding, wordt later in het ziekenhuis geconstateerd. Hij mag er even blijven logeren. Mijn vriendinnetje haalt me dezelfde avond op bij de Eerste Hulp en het wordt toch nog een gezellige avond, met een ervaring rijker en een auto armer. Dit vreemde ongeval was mijn kennismaking met diabetes. De man die mij aanreed bleek een blackout te hebben gehad achter het stuur. Hij gaf per ongeluk gas, precies op het moment dat ik voorbij reed. In het ziekenhuis werd de reden van de black-out achterhaald: hij had suikerziekte, alleen wist hij dat op dat moment nog niet. Elders in dit blad kunt u lezen dat ongeveer een kwart miljoen Nederlanders in dezelfde onwetendheid verkeert. Dat zullen er 23 jaar geleden iets minder zijn geweest, maar die ene die ik tegenkwam heeft een blijvende indruk achtergelaten.
Sindsdien heb ik een speciale antenne ontwikkeld voor verhalen van en over diabetici. In een Italiaans restaurant vertelt een ober dat zijn dochtertje van 9 jaar diabetes heeft en dat hem dat bijzonder raakt. De een na de andere oom blijkt opeens suikerpatiënt te zijn. De media besteden steeds meer aandacht aan deze nieuwe volksziekte. Op internet verschijnen allerlei publicaties die het verband tussen overgewicht en diabetes onderstrepen, en ga zo maar door. De afgelopen jaren heb ik enkele presentaties bijgewoond van specialisten op het gebied van diabetes en de boodschap die ze brachten is ronduit verontrustend. De opkomst van deze aandoening is dramatisch, niet alleen in Nederland, met zijn ongeveer 1 miljoen diabetici, maar over de hele wereld. In de laatste twintig jaar is er een sterke toename in bijvoorbeeld Zuidoost Azië, China en Zuid-Amerika te constateren. Dat het alles te maken heeft met de ‘verwestering’ van de leefstijl staat als een paal boven water. Vooral ons gebrek aan beweging en ons voedingpatroon zijn de belangrijkste boosdoeners, volgens de deskundigen.
Middelmaat
Misschien vraagt u zich af wat overgewicht te maken heeft met diabetes. Ik heb mij die vraag regelmatig gesteld en het antwoord is eenvoudiger dan u denkt. De boosdoener is het overtollige buikvet dat we verzamelen als gevolg van al dat lekkere eten, de vette zooi en de zoetigheid, in vaste of vloeibare vorm. Als ik kleine kinderen bij een gezellig fastfoodrestaurant enorme bekers frisdrank achterover zie slaan, krijg ik spontaan de kriebels. Als die ouders eens wisten hoeveel suiker er door zo’n rietje gaat… Terug naar het buikvet; dit is van invloed op het functioneren van de alvleesklier. Hoe meer vet rond het middel, hoe lastiger het voor dat cruciale orgaan wordt om optimaal insuline te produceren. Met andere woorden: de tailleomtrek is een serieuze indicator voor de kans op diabetes. Dames wordt geadviseerd onder de 80 centimeter taille-omtrek te blijven en heren doen er goed aan om de 94 centimeter-grens niet te overschrijden. Daarbij komt nog dat de genetica ook een rol speelt. Zo is het voor Chinese mannen raadzaam om een taille van hooguit 85 centimeter na te streven om het risico op diabetes beperkt te houden. Geen wonder dat de traditionele Chinese geneeskunst naar manieren heeft gezocht om diabetes te behandelen. Dat acupunctuur een van de methodes is waar men baat bij kan hebben, zal u als lezer van dit blad niet verbazen. Ik had tot voor kort niet stilgestaan bij de inzet van acupunctuur bij diabetes, geef ik eerlijk toe. Zolang je er niet persoonlijk mee te maken hebt, blijft het een fenomeen waar je vanaf enige afstand naar kijkt. Wel ben ik sinds kort overgestapt op het eten van een soort chocola die geschikt is voor diabetici, en wel om drie redenen. Allereerst omdat het lekker is, op de tweede plaats omdat het de enige ‘gezonde’ chocola schijnt te zijn die momenteel te koop is en niet in de laatste plaats omdat mijn echtgenote sinds kort officieel wederverkoper ervan is. En ja, zij is dat meisje dat mij in 1988 oppikte uit het ziekenhuis, na dat bizarre ongeval. Noem het maar een geluk bij een ongeluk.
