Column: Gelijk hebben, gelijk krijgen

Op vakantie in Spanje deze zomer was het de gewoonste zaak van de wereld om op straat een mondkapje te dragen. In winkels, binnen het hotel, zelfs op het strand; niemand gezien die daar moeilijk over deed, laat staan ertegen protesteerde. Eenmaal terug in Nederland liep iedereen in de supermarkt mondkaploos tegen me aan te schuren. Pas nu wordt het dragen van een mondkapje vaker een verplichting.

Op 26 september 2020 verscheen er weer een onderzoekrapport dat aantoonde dat het dragen van een mondkapje, het afstand houden en het wassen van handen wel degelijk bijdragen aan bescherming tegen COVID-19.
Het betrof een onderzoek naar het opsporen van contacten dat dit jaar werd gepresenteerd tijdens de online ‘coronaconferentie’ van de European Society for Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID). De studie is uitgevoerd door assistent-professor Direk Limmathurotsakul, Mahidol University, Bangkok, Thailand, en Centre for Tropical Medicine and Global Health, University of Oxford, VK, en collega’s van het Thaise ministerie van Volksgezondheid.

Het bewijs

Evaluatie van de effectiviteit van het dragen van maskers door gezonde mensen in het algemeen tegen SARS-CoV-2-infectie is volgens de deskundigen dringend nodig. Gezien het huidige gebrek aan bewijs, probeerden de onderzoekers de effectiviteit te evalueren van het dragen van een masker, handen wassen, sociale afstand nemen en andere beschermende maatregelen tegen SARS-CoV-2-infectie in het openbaar in Thailand. Ze voerden een case-control-onderzoek uit met 211 gevallen en 839 niet-overeenkomende controles met behulp van alle contactopsporingsgegevens van het nationale Surveillance and Rapid Response Team van Thailand. Deze studie omvatte contactonderzoeken van drie grote clusters van COVID-19, geïdentificeerd in nachtclubs, boksstadions en een staatsbedrijfskantoor in Thailand. De onderzoekers ontdekten dat het voortdurend dragen van maskers tijdens contact onafhankelijk verband hield met een 77% lager risico op COVID-19-infectie in vergelijking met het niet dragen van maskers. Het slechts af-en-toe dragen van maskers tijdens contact ging echter niet gepaard met een verminderd risico op infectie.
Het type masker dat werd gedragen, was niet onafhankelijk geassocieerd met infectie. Degenen die de hele tijd maskers droegen, waren ook meer geneigd om sociaal afstand te nemen.
Door ten minste 1 meter afstand aan te houden van de COVID-19-patiënt, verminderde het risico op infectie met 85%, terwijl het beperken van nauw contact met een casus tot minder dan 15 minuten het risico op infectie met 76% verminderde in vergelijking met contact met meer dan 15 minuten. Regelmatig handen wassen verminderde ook het risico op infectie met 66%.
De auteurs concluderen: ‘Onze bevindingen ondersteunen het consistent dragen van maskers, handen wassen en sociale afstand nemen in het openbaar ter bescherming tegen COVID-19-infectie.’

En wat heeft dat met acupunctuur te maken?

Op het eerste gezicht niets. Maar de manier waarop in Nederland door de overheid – op advies van het RIVM – is omgegaan met het mondkapjesgebruik, doet ons wel de wenkbrauwen fronsen. Uit betrouwbare bron vernam ik onlangs dat het RIVM het niet aandurfde om mondkapjes te adviseren, omdat we ons al aan andere maatregelen moesten houden: handen wassen, afstand houden, niezen en hoesten in je elleboog. Een vierde advies (‘draag een mondkapje’) zou voor de gemiddelde Nederlander te veel gevraagd zijn. Ai. Kennelijk zijn Spanjaarden, Italianen, Duitsers en zo ongeveer heel de rest van Europa een stuk slimmer. Die zijn namelijk al een tijd in staat om gewoon zo’n ding op hun gezicht te houden wanneer dat gevraagd wordt. En dat brengt ons bij een verhaal over acupunctuur. Afgezien van het feit dat acupuncturisten tijdens de ‘intelligente’ lockdown hun deuren moesten sluiten omdat ze als een contactberoep in plaats van een zorgberoep worden gezien, is de bekrompenheid van overheidswege op meer terreinen te voelen. Het RIVM toont een hoog ‘wat de boer niet kent vreet ie niet’-gehalte, en fluistert dit door naar premier Mark Rutte via het OMT. Dat bleek ook uit het onderstaande verhaal van een arts-acupuncturist met een praktijk in Den Haag.

TCM tegen COVID-19

Eind januari 2020 begonnen reizigers terug te komen uit China na bezoek in verband met Chinees nieuwjaar. De praktijk nam contact op met de GGD en vroeg naar extra maatregelen vanwege de mogelijkheid dat mensen besmet met COVID-19 terug zouden komen. De GGD stelde dat er geen enkel risico was, er waren geen extra maatregelen nodig. En ook de weken daarna bleef de GGD dit herhalen. Natuurlijk nam de praktijk wel maatregelen, onder meer door het plaatsen van plexiglas bij de balie. Het ongelijk van de GGD wilde de praktijk immers niet lijdzaam afwachten.
Ondertussen volgde de praktijk de ontwikkelingen in China nauwgezet, vooral ook de wetenschappelijke onderzoeken waarbij TCM en Westerse medicatie werden ingezet om COVID-19 patiënten te genezen. TCM bleek al in maart daarbij zeer doeltreffend. De behandelingen werden vanuit China gedeeld, en zo konden in verschillende praktijken ook Nederlandse patiënten met TCM geholpen worden.
In maart en april nam de praktijk meerdere malen contact op het met RIVM met als doel de informatie te delen, en om het RIVM – waar zij mogelijk te weinig kennis zou hebben van TCM – te ondersteunen. Nota bene, dit werd de instelling kosteloos aangeboden. Ook de personeelskosten wilde de praktijk dragen. Tevens bood de praktijk het RIVM aan om hen capaciteit ter beschikking te stellen om in het Chinees gepubliceerde artikelen toegankelijk te maken. Wederom om het RIVM te ondersteunen bij het bestrijden van de COVID-19-uitbraak. Patiënten werden ondertussen in Nederland behandeld met westerse medicatie, terwijl uit Chinees onderzoek al was gebleken dat dit niet werkte. Behandelingen die wel effectief waren werden door het RIVM niet overgenomen. Het bleek dat het RIVM de betreffende kennis niet had. Keer op keer werd het aanbod door hen beleefd afgewezen. Niet uit onwil, maar uit onkunde. Doordat het team bij het RIVM, bij het OMT is opgebouwd uit een klein stukje van het brede medische veld. Saillant detail: het RIVM prees zichzelf in het openbaar gelukkig dat ze toevallig over een Chinese stagiair beschikten die ‘iets’ van de Chinese onderzoeksresultaten kon vertalen. Kennelijk niet genoeg, helaas. COVID-19 toont aan hoe schadelijk de houding van het RIVM is voor de zorg in Nederland. We spreken en lezen veel over hoe COVID-19 de wereld gaat veranderen. Als COVID-19 de zwelging in het eigen gelijk van de farmacologische geneeskunde nuanceert, als door COVID-19 de instituties die door onze overheid zijn ingesteld om onze zorg te verbeteren wél open gaan staan voor behandelingen zoals TCM, dan komt er toch nog iets positiefs voort uit deze verschrikkelijke pandemie. Dus als u al een mondkapje droeg voordat het moest van Mark Rutte, dan was u al goed bezig. Ondanks het RIVM.