Acupunctuur en Clusterhoofdpijn

Drs. S.M. Sukrisno heeft haar opleiding als arts in 1976 in China afgerond. Na de verhuizing naar Nederland studeerde ze medicijnen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, waar ze haar diploma in 1990 behaalde. Ze studeerde acupunctuur in China en in Nederland en is sinds 2005 lid van de Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging (NAAV).

Snelle Verbetering ‘Cluster Headache’ na Chinese (Electro) Acupunctuur
Korte tijd geleden kwam een patiënt bij mij, die al sinds 30 jaar lang last had van ernstige hoofdpijn, genaamd Cluster Headache (Cluster Hoofdpijn). Cluster Hoofdpijn is de meest ernstige vorm van hoofdpijn. Toen hij kwam, was de hoofdpijn zo erg dat hij elke drie uur Sumatriptan (Imigran) moest gaan inspuiten om de ernstige aanval van hoofdpijn te onderdrukken. Daarbij moest hij ook zuurstof gebruiken. Op dat moment had hij al drie weken lang 8 aanvallen per dag van Cluster Hoofdpijin, waarvoor hij elke drie uur Sumatriptan moest inspuiten. Hij was werkzaam in de informatica.
De polsdiagnose wees, volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) op dat moment aan een ernstige Qi-deficiency (energie laag) aan, met andere woorden zijn ‘batterij’ was leeg. Zijn tong zag er bleek uit, was bijna wit van kleur. Dit tongbeeld past (‘match’) met de toestand van de Qi-deficiency. In TCM, wordt de energie beschouwd als de aansturing van de circulatie en dat pijn is ontstaan als de doorbloeding of circulatie stagneert, als gevolg van de lage energie. De TCM polsdiagnose en het TCM tongbeeld bij deze patiënt wijzen op dat moment op een doorbloeding probleem (als gevolg van de Qi-deficiency), waardoor er stagnatie ontstaat en als gevolg daarvan de heftige hoofdpijn klachten.
In eerste instantie, zoals bij veel gevallen van Migraine en Cluster Hoofdpijn waarbij een heel laag energie niveau (Qi-deficiency) wordt geconstateerd, moet ik behandeling toepassen (volgens TCM) die de ‘accu’ snel kan opladen. Na de behandeling, werd bij deze patiënt via de TCM polsdiagnose de verandering van het energie niveau (of de ‘Qi’) gemeten. Wanneer het energie niveau goed is, kan er sprake van zijn van een goede cardiovasculaire functie (of goede functie van het hart en de bloedsomloop). Met andere woorden: de pompfunctie van het hart verbetert als er een goede ‘Qi’ (energie) aanwezig is. Acupunctuur is een van de middelen om de ‘Qi’ te herstellen. In China, wordt het goede effect van acupunctuur op de ‘Qi’ gerelateerd aan de Cardiovasculaire functie (hart en bloedsomloop). De juiste conclusie kan worden getrokken na een reeks onderzoeken, op een wetenschappelijk manier, met moderne technieken.
In het geval van deze patiënt (en ook in de meeste gevallen), richt de behandeling zich in eerste instantie op een holistische aanpak, met als doel het herstellen van de energie (in TCM als ‘Qi’  aangeduid). Een nog sneller effect om het doel te bereiken is door het toepassen van de Chinese Electroacupunctuur (acupunctuur met elektrostimulatie), uitgevoerd op de klassieke acupunctuur punten die bekend staan als de beste punten voor de behandeling van ‘Qi’ deficiency. Het effect van de Chinese Electroacupunctuur was bij deze patiënt tijdens de behandeling al meteen te zien, want de aanval van de pijn die deze patiënt op dat moment verwacht had, was uitgebleven. Daarna ervaarde hij dat de intensiteit van de pijn ook veel minder is geworden.
Het principe van de behandeling in de klassieke acupunctuur is, zoals gezegd vooral gericht op een holistische aanpak, namelijk op het verbeteren van de algehele conditie. Het doel is vooral om de ‘Qi’ (de energie) te herstellen. Dit principe is eigenlijk een algemeen principe van de behandeling in de Traditionele Chinese Geneeskunde. Om het effect van de acupunctuur te versterken, worden behalve acupunctuur en Chinese Electroacupunctuur ook regelmatig Chinese geneeskrachtige kruiden (Fytotherapie genaamd) toegepast. Het doel is om het lichaam van de patiënt weer snel in balans te laten komen en zo de klachten onder controle te houden. In het geval van deze patiënt, werden ook Chinese kruiden gegeven om de energie (‘Qi’) te versterken. Deze kruiden zijn kruiden die de doorbloeding kan verbeteren waardoor de stagnatie opgeheven wordt, zodat de pijn weg gaat. Deze Chinese kruiden zijn in principe ook kruiden die aan de patiënten met migraine worden gegeven.
Na de eerste behandeling, kwam deze patiënt na 10 dagen weer bij mij terug voor een vervolg behandeling. Hij was toen heel blij, omdat de hoofdpijn niet meer zo vaak terugkwam en dat hij gedurende die 10 dagen (na de eerste behandeling) redelijk van zijn vakantie in Frankrijk kon genieten (met weinig hoofdpijn). Na drie behandelingen had hij nog maar twee keer per dag hoofdpijn aanvallen met de intensiteit 2 op een schaal  waarbij 10 het maximum is qua pijn). Na een korte behandeling, heeft hij geen Sumatriptan meer nodig. Hij gebruikt wel Verapamil en af en toe (tijdens de aanval) nog wel zuurstof.
Toen hij bij mij kwam, had hij een artikel over de behandeling van Cluster Hoofdpijn met acupunctuur meegenomen (zie literatuurlijst nummer 1), waarin de punten van acupunctuur tegen Cluster Hoofdpijn genoteerd staan. Belangrijk te vermelden is, dat zowel in dit artikel als in een andere artikel over de behandeling van migraine, getiteld Brain MRI Shows Acupuncture Relieves Migraines (literatuurlijst nummer 2), het belang van het opwekken van “De Qi” gevoel* (‘needling sensation’) wordt benadrukt, als voorwaarde voor het succes van de behandeling. Dit wijst op de essentie van de acupunctuur, namelijk een holistische behandeling. Dit komt, omdat “De Qi” gevoel op een bepaald systeem in het lichaam werkt, waardoor Qi-deficiency verbeterd kan worden en het energie niveau hersteld wordt. De verandering van de pols (meer krachtig) is via de polsdiagnose volgens TCM op te merken, nadat “De Qi” gevoel wordt geproduceerd. Op pagina 13 ziet u de verklaring over wat “De Qi” gevoel (‘needling sensation’) precies is.
De klassieke punten zijn als volgt: GB20, LI4, LV3 (of LV2), St36 (of GB34), SP6 (zie illustratie van deze punten op pagina 13).
Andere punten die vooral worden gebruikt tegen spanningshoofdpijn en voor ontspanning (rustgevend), zijn de extra punten zoals Taiyang (extra punt) en Yintang (extra punt). Yintang is een extra punt gelokaliseerd tussen de wenkbrauwen. Chinese schedel acupunctuur (zoals DM20 en de vier extra punten rondom DM20) wordt in mijn behandeling als standaard gebruikt (volgens literatuur, Chinese schedel acupunctuur kan de yang of de ‘Qi’ omhoog brengen). Verandering van de pols (veel sterker), wordt vaak opgemerkt nadat de schedel acupunctuur is gebruikt (zie illustratie van deze punten op pagina 13).
Wat mij betreft, zijn er nog andere belangrijke punten die ik (in geval van een ernstige Qi-deficiency) moet gebruiken, en dat is PC6. Prikken met een acupunctuurnaald in P6 kan een heel sterk “De Qi” gevoel opwekken. Omdat sommige patiënten het sterke “De Qi” gevoel als onprettig ervaren, wordt daarom (bij gevoelige patiënten) een andere techniek voor dit punt toegepast of het wordt achterwege gelaten. Voor mensen met een heel laag energie niveau (‘accu leeg’ dus) kan dit punt de oplossing zijn. In dit geval doe ik vaak acupunctuur met elektrostimulatie (EA), zoals bijvoorbeeld bij de ernstige Cluster Hoofdpijn, waarbij een heel laag energieniveau geconstateerd was. Na de behandeling, was de verandering van de pols bij hem snel opgemerkt (veel krachtiger). Om de ‘accu’ op te laden gebruik ik vaak ook punten CV6 en CV4 (vaak met elektrostimulatie), waarna de verandering van de pols (veel sterker) vaak wordt opgemerkt als teken dat de energie hersteld is. De verandering van de pols, wordt ook bij deze patiënt waargenomen (zie illustratie van bovengenoemde punten op pagina 13).
Zoals bovengenoemd kan ook via de Chinese kruiden (Fytotherapie) een holistisch effect verkregen worden. De bekendste energiedrankje voor het herstellen van de energie is Panax Ginseng (gebaseerd op de Koreaanse Gingseng wortel). Verandering van de pols volgens de TCM polsdiagnose, kan ook worden waargenomen wanneer Gingseng wordt toegepast. De andere goede kruiden zijn een formule van het samenvoegen (mix) van verschillende Chinese kruiden. In het Chinees heet deze kruidenmix:                              (of ‘Ten Complete’ genoemd).
In deze formule zitten tien bekendste Chinese kruiden, voor het versterken van de Qi en bloed en voor het verbeteren van de doorbloeding, met als gevolg dat de stagnatie wordt opgegeven en men vrij kan zijn van de pijn. Deze formule wordt gebruikt voor allerlei pijnklachten, als gevolg van een slechte conditie en laag energie niveau (vooral bij vrouwen met chronische nek- en schouderklachten, PMS klachten, migraine, menstruatiepijn etc).
Cardio fitness (sport) is ook goed om de conditie en de energie in balans te houden. Zowel Cardio fitness als goede voeding zijn een middel voor een holistische ‘behandeling’, om de energie te verbeteren.

Literatuur
1.   Acupuncture in Cluster headache: four casesand review of the literature. Neurol Sci (2014)35 (Suppl 1): S195-S198. By L. Fofi; G.Allais; P.E.Quirico; S.Rolando; P. Borgogno; P.barbanti; C.Benedetto.
2.     Brain MRI Shows Acupuncture Relieves Migraines. HealthCMi, June 29, 2015.
3.     Chinese (Electro) Acupuncture Cure for Chronic Pain. By S.M. Sukrisno. ISBN: 978-90- 484-2583-9 (Chinese Pols diagnose volgens TCM, wordt in deze boek nauwkeurig beschreven).
4.     Long-Lasting Reduction of Blood Pressure by Electroacupuncture in Patients with Hypertension: Randomized Controlled Trial. Medical Acupuncture Volume 27, Number 4, 2015. By Peng Li, M.D.; Stephanie C. Tjen-A-Looi, PhD; Ling Cheng, Md; Dongmei Liu, MD; Jeannette Painovich, DAOM; John C. Longhurst, MD, PhD (PC6 en ST36 met electrostimulatie waren de voornaamste behandeling tegen Hoge Bloeddruk).
5.     Acupuncture for the Management of Cluster Headache, by Gaston Dana, D.O. Medical Acupuncture, a journal for physicians by physicians. Volume14/number1 (Het gebruikt van Cortisol bij Cluster Headache wordt verminderd, na de acupunctuur).
6.     The pharmacological mechanism of electroacupuncture. Pubmed. By Fukazawa Y, Maeda T. Kishioka S (Electroacupunctuur wordt gekoppeld aan de Cardiovasculaire functie).
7.    Acupuncture Prevents Atrial Fibrillation. HealthCMi. www.healthcmi.com. 10-4-2016 (PC6 wordt gebruikt als anti-arrhythmia).
8.     Point Catgut Embedding Combined with Electric Needling for Treating Energy Deficiency Patients – an observation on Regulation of Cardiovascular Functions. By Shanghai First People Hospital. Selection from Shanghai Journal of Acupuncture and Moxibution, 1982-1984 (Wetenschappelijk studie in China over de effect van Electroacupunctuur op de cardio-vasculaire functie).
9.     Chinese Pulse-Diagnose van de perspectief van de moderne geneeskunde, bij Nico Westerman, Arts. Tijdschrift NAAV 2010.

__________________________________________
* “De Qi” gevoel (‘needling sensation’) is een sensatie wanneer na het prikken van bepaalde acupunctuurpunten, een bepaalde sensatie kan ontstaan, zoals: tintelingen, kleine elektrische schok (gedurende een paar seconden) of een kleine uitstraling, een beurs gevoel of zwaar gevoel ter plaatse van de prik. Die sensatie kan soms gedurende de behandeling heel kort nadat de naalden ingebracht zijn, aanwezig zijn. Dit soort ‘needling sensation’ is het doel van de holistische aanpak bij patiënten met Qi-deficiency. Wanneer de ‘accu leeg’ is en dit is vaak (70%) de oorzaak van allerlei klachten, kan goede acupunctuurpunten met dat soort “De Qi” gevoel de oplossing zijn. Het nadeel is dat men ‘needling sensation’ vaak als een onprettig gevoel ervaart en er moet dus in de praktijk enige voorzichtigheid worden geboden (niet te sterk ‘needling sensation’ dus). “De Qi” gevoel of ‘needling sensation’ heeft volgens de literatuur, invloed op het cardiovasculaire systeem (hart en bloedsomloop dus), en vooral wordt het goede effect op de cardiovasculaire functie in relatie gebracht met het gebruik van de Chinese Electroacupunctuur (EA). Tijdens het toepassen van de Chinese Electroacupunctuur wordt juist getracht om zo min mogelijk dat soort onaangename ‘needling sensation’ op te wekken, terwijl toch hetzelfde effect kan worden bereikt wanneer men de ‘needling sensation’ wel gevoeld heeft.